Dudaklar hakkında bu zamana kadar bir sürü içerik yazılmış, çizilmiş, şarkılara ilham olmuş. Dudaklar bizim için neden bu kadar önemli hiç düşündünüz mü?
Şüphesiz her duyumuz ve organımız çok değerli ve yerine ikame edilmeyecek kadar eşsizdir. Fakat gözler ve dudaklar her zaman bir tık daha ön plandadır. Güldüğümüzde kırışan, ağladığımızda buruşan gözler ve dudaklar adeta bizi dışarıya açan bir kapı ve pencere gibidir. Bu yazıda dudaklar hakkında her şeyi dilimizin döndüğünce işlemek istedik. Dudaktan kalbe bir yol varsa şayet bu yazıyı okumadan o yola çıkılmaz.
Değişik türde bir sürü dudak tipi vardır fakat bunun kişiliğinizle alakalı olduğunu söyleyen popüler magazin safsatalarını şimdilik bir kenara bırakalım.
Dudak Tipleri
Dolgun, ince, yuvarlak, geniş, kalp, cupid, angel, afrodit, venüs vs. vs. bir sürü tanımlama olsa da dudaklar bu şekilde sınıflandırma yapabilecek kadar küçük bir grupta ele alınamaz. Çok fazla çeşitte dudak şekli vardır ve her insanın dudağı benzersizdir.
Bunun için aynı parmak izi gibi dudak izi bilimi (cheiloscopy) dahi vardır. Dudak desenlerine göre yapılan bir araştırma sonucu 5 çeşit dudak tipi tanımlanmıştır.
Tip.1 Tüm dudak veya bir kısmında uzanan dikey çizgiler.
Tip.2 Y şeklinde dallı çizgiler.
Tip.3 Birbirini kesen çizgiler.
Tip.4 Retiküler - ağ biçiminde çizgiler.
Tip.5 Karışık çizgiler.
Dudak Şeklinin Güzellik Algısına Etkisi
Bir yerde güzel kabul edilen dudaklar başka bir kültürel bölgede aynı etkiyi görmeyebilir. Örneğin tarihsel olarak Latin Amerika’da insanlar büyük ve dolgun dudakları severken Kuzey Amerika ve Avrupa’da çok sevilmedi. Uzakdoğu ve Asya’da ise küçük dudaklar tercih edildi. Günümüzde küresel trendler sonucu cerrahlara Angelina Jolie dudağı gibi talepler gelmeye başladı.
Fakat şu bir gerçek ki yaşlandıkça dudaklar incelmektedir. 2009 yılında yapılan bir araştırmaya göre, büyük dudaklara sahip olan kadınlar genellikle oldukları yaştan daha genç görünmektedirler.
2019 yılında yapılan başka bir çalışma yaşlandıkça kadınların %40 erkeklerin ise %32 oranında dudak kalınlığını kaybettiğini ortaya koyuyor.
Dudak dolgusunun neden bu kadar popüler olduğunu sanırım anladınız.
Dudaklarınızın şeklinden memnun değil misiniz?
Her insanın dudağı eşsizdir. Dudak şekillerinin karakterle herhangi bir ilgisi yoktur. Genetik olarak anne ve babalarımızdan aldığımız birçok özellikten sadece bir tanesidir. Doğuştan gelen dudaklarının şeklinden memnun olmayanların en sık dile getirdiği şikâyet ince üst dudak olmakla birlikte dudakla burun arasındaki mesafenin uzun olması da bazen sorun edilebilir.
İnce Dudaklar İçin Dudak Dolguları
Dudaklarınızın hacmini artırmak için birçok yöntem vardır. Bunlardan en yaygın kullanılanı hyalüronik asit dolgularıdır. Dudaklara enjekte edilen hyalüronik asit dolgular burada suyu tutarak doğal bir hacim sağlar. Ayrıca hyalüronik asit dolgularının kolajen üretimini artırdığı bilinmektedir. 6 ila 18 ay arasında kalıcılık sağlamaktadır.
Hyalüronik asit dolgular geliştirilmeden önce kolajen dolguları kullanılmaktaydı. Fakat kolajen dolguların 3 ay gibi kısa süreden erimesi kullanımını oldukça düşürdü. Ayrıca kolajen dolguları alerjik reaksiyonlara sebebiyet verebilir uygulamadan önce alerji testi yapılmalıdır.
Daha uzun sürelerle dudak hacmini korumak isteyenler cerrahi bir yöntem olan yağ enjeksiyonlarını tercih etmektedir. Kişinin liposuction benzeri operasyonlarla elde edilen yağları dudaklara enjekte edilerek 2-3 yıl kalıcılık elde edilmektedir. Kişinin otolog yağ dokusu kullanıldığı için alerjik bir etki beklenmez. Yağ enjeksiyonu dışında dudak (implant) protezi de cerrahi olarak kullanılabilir.
Ayrıca dudakları geçici olarak dolgunlaştıran ve pürüzsüzleştiren topikal ticari ürünlerde günübirlik kullanımlar için yaygındır. Dudakların dışından uygulanan hyalüronik asit kremleri çizgileri doldurarak pürüzsüz bir görünüm sağlamaya yardımcı olur. Dimetikon ve kolajen içeren kozmetik ürünler de mevcuttur.
Hangi dudak dolgusunu yaptırmalıyım?
Yaşlandıkça vücudumuzda olduğu gibi dudaklarımızda da kolajen ve yağ dokusu kaybı yaşarız. Dudak dolguları eksilen dokunun yerine kullanabileceğimiz yan etkisi olmayan pratik dudak büyütme yöntemidir.
Hangi dudak dolgusunu yaptıracağınıza karar vermeden önce nasıl bir dudak şekli istediğinize karar vermeniz gerekiyor. Dikey dudak çizgilerini pürüzsüzleştirmek mi istiyorsunuz yoksa dudakları büyütmek mi? Ya da dudak kontörü dediğimiz vermilyon çizgisini belirginleştirmek isteyebilirsiniz.
En popüler dudak dolgusu markaları Restylane ve Juvederm’dir. Minimum 6 ay etkisi vardır. Vollure piyasadaki en yeni dudak dolgusudur. Minimum 18 ay kalıcılığı vardır. Daha doğal bir kalkmış dudak görünümü sunar. Volbella çok ince bir dudak dolgusudur. Dikey çizgileri pürüzsüzleştirmek için kullanılır. 12 ay kalıcılığı vardır. Günümüzde çok az kullanılan kolajen dolgular 3 ay gibi kısa bir etkisi olduğundan çok fazla tercih edilmezler.
Dudak Dolgusu Sonrası Tavsiyeler
Dudak dolgusu işleminden sonra şişme, kızarıklık ve morarma olması normaldir. Buz torbası bu etkilerin azaltılmasında yardımcı olacaktır.
1-2 gün zorlayıcı egzersizler yapmaktan kaçının. Yüksek kan basıncı ve kalp ritmi şişlik ve morarmayı daha da artırabilir.
Bol su içmek iyileşmeye yardımcı olacaktır.
Meyve sebzeler nemlendirici etkisi nedeniyle iyileştirmeye yardımcı olur.
Fazla sodyum ve tuz alımını engelleyin.
Tedaviden sonra en az 2 gün boyunca şişliğin belirgin hale gelmesine neden olabilecek buhar, sauna, solaryum gibi sıcak yerlerden uzak durun.
Kan sulandırıcı ağrı kesicileri bir müddet kullanmayın.
Ödemi azaltmak için yüksek bir yastık kullanın. Yüz üstü uyumayın.
En az 24 saat boyunca makyaj yapmaktan kaçının.
Lip Lift - Dudak Kaldırma Ameliyatı
Üst dudak ile burun arasında ki mesafenin normalden (1.5cm) uzun olması güzellik algısında yetersizlik hissine sebep olabilir. Bu durumda burun altından veya üst dudak üzerinden yapılacak ince kesilerle piltrum denen bu ara lip lift ameliyatı ile kısaltılabilir. Dişler hafiften görünür kılınabilir.
Gülerken diş etleriniz fazla mı görünüyor?
Güldüğünüzde kendinizi kaybetmiş gibi görünmekten hoşlanmıyorsanız botoksu deneyebilirsiniz. Türkiye’de Botoksla Gummy Smile - Diş Eti Estetiği olarak bilinen yurtdışında ise çok benzer bir işlem olan Botox Lip Flip uygulaması ile diş etlerinizin ve dudağınızın görünüşünü değiştirebilirsiniz. Botoksla üst dudak ortasından yapılan enjeksiyonlar sayesinde herhangi dolgu malzemesi kullanılmadan üst dudağın daha hacimli görünmesi sağlanıyor.
Kalın Dudaklar İçin Dudak Küçültme
Bazen de kalın dudaklar yerine daha ince dudaklara sahip olmak arzulanabilir. Bu durumda çok yaygın olmamakla dudak içerisinde bulunan fazla yağ ve dokular çıkarılarak daha küçük dudaklara sahip olma imkânı elde edilebilir.
Bazen de sadece alt dudak küçültme işlemi tercih edilebilir. Brezilya dudak küçültme adı verilen bu işlem sadece alt veya üst dudakla sınırlıdır.
Yaşlandıkça dudakların inceldiği düşünüldüğünde, dudaklarda bulunan yağ ve dokulara tekrar ihtiyaç duyulabileceği akıldan çıkarılmaması gerekir.
Dudaklarınızın Nemini Koruyun!
Dudaklarda kıl kökü ve ter bezleri bulunmaz. Çok az melanin pigmenti vardır. Bu yüzden sıcağa, soğuğa ve diğer çevresel etkenlere karşı daha korumasızdırlar.
Dudakların nemini korumak aslında basit bir işlemdir. Her aktarda veya eczanede kolayca bulabileceğiniz bitkisel ürünler dudakların nemini korumanızda yardımcı olacaktır. Vazelin, kakao yağı, hindistan cevizi yağı, aloe vera, E-vitamini etkili nemlendiricilerdir. Ruj ve lipstick gibi uygulamalardan önce kullanılması kozmetik yan etkileri azaltmada etkilidir.
Aromalı dudak kremleri kullanmanın dudaklarınızı yalamaya teşvik edeceğinden dudak kuruluğunu artıracağını aklınızdan çıkarmayın.
Kullandığınız kozmetik ürünlerin içerisindeki etken maddeleri inceleyin. Kafur, kastor (hint) yağı gibi bitkiler dudak kuruluğuna sebep olabilir.
Dudaklarınızın çatlamasına izin vermeyin!
Soğuk ve kuru iklimlerde dudaklarınız kuruyabilir, çatlayabilir hatta bu çatlaklar kanayabilir. Bazı ilaçlar, aşırı dudak yalama, bazen de yetersiz beslenme ve dehidrasyon dudak kuruluğuna sebep olabilir.
Bu tür durumlarda dudaklarınızın çatlamasını önlemek için dudaklarınıza ara sıra, bir miktar toz şeker ve hindistan cevizi yağını karıştırarak şeker peelingi yapabilirsiniz. Uygulamadan sonra tekrar nemlendirici kullanmayı unutmayın.
Soğuk havalarda ağzınızı kapatın. Bir fular yardımıyla dudaklarınızı kapatarak kuruluğun önüne geçebilirsiniz.
Dudak rengi farklılıkları neden kaynaklanıyor?
Dudaklar doğal pembemsi bir renktedirler. Dudak üzerindeki koruyucu tabakalar ciltte bulunan koruyucu tabakalardan 3-4 kat daha az olduğu için kılcal damarlar dudakların daha kırmızı görünmesine neden olur. Çatlakların dahi kanamayla sonuçlanmasının nedeni de budur.
Fakat bazı insanlarda dudaklarının vermilyon rengi kırmızıdan kahverengiye kadar değişiklik gösterebilir. İşte dudak rengi farklılıklarının sebepleri ve olası çözüm yolları.
Mavi Dudaklar
Kandaki oksijenin azalması ciltte siyanoz adı verilen mavimsi bir renk değişikliğine neden olabilir. Değişiklik dudaklarla birlikte el ve ayak parmaklarının uçlarında kolaylıkla fark edilebilir.
Oksijen oranındaki azalma, kan renginin açık parlak kırmızıdan koyu kırmızı ve mora dönüşmesine sebep olabilir. Mavi dudaklar kandaki oksijen varlığının azaldığını göstereceği gibi kalp, akciğer ve dolaşım sistemindeki sorunların habercisi de olabilir.
Mavi dudaklar, astım, zatürre, koah gibi akciğer sorunları, kalp yetmezliği, kan zehirlenmesi, akciğerlerde kan pıhtısı, böcek ilaçları zehirlenmeleri, aşırı soğuğa maruz kalma, şoka girme ve boğulma gibi nedenlerden kaynaklanabilir.
Beyaz (Soluk) Dudaklar
Beyaz ve soluk dudaklar aynı zamanda ciltte, göz içerisinde, ağız içinde ve tırnaklarda genel bir soluklukla birlikte görülür.
Dudaklarda ve ciltten görülen genel solukluk, anemi (kansızlık) nedeniyle olabilir. Demir, B12 Vitamini eksikliklerinde, adet dönemlerinde aşırı kan kaybı, bağırsak yollarındaki kanamalar anemiye sebep olabilir. Anemi ciddi bir rahatsızlıktır. Hemen bir sağlık kuruluşundan tıbbi yardım alınmalıdır.
Ağız içerisinde az sayıda bulunan bir organizma olan candidanın (pamukçuk) aşırı büyümesi durumunda ağız içerisinde beyaz lezyonlara yol açmakta ve dudaklarda beyaz renge sebebiyet vermektedir.
Dolaşım sistemi bozuklukları, düşük kan şekeri, vitamin eksikliği, kronik rahatsızlıklar, bazı ilaçlar ve donma durumları da soluk dudaklara neden olabilir.
Siyah Dudaklar
Sigara dudakların ve diş etlerinin renginin koyulaşmasına neden olur. Yanma, darbe ve yaralanma sonrasında dudaklarda çürükler oluşabilir. Dudakların kısmen veya tamamen siyahlanmasına ya da morarmasına neden olabilir.
Benekli Dudaklar
Güneş lekeleri ciltte olduğu gibi dudaklarda da koyu lekelere neden olabilir. Cilt kanseri belirtileriyle aynı olduğu için mutlaka kontrol edilmelidir.
Bazı kanser ve antidepresan ilaçlar ciltte koyu halkaların oluşmasına neden olabilir.
Vücudun fazladan demir depoladığı bir hastalık olan hemokramatoz hastalığı da dudakta ve ciltte gri, kahverengi lekelenmelere neden olur.
Laugier-Hunziker sendromu, Peutz-Jeghers sendromu, Carney ya da LAMB sendromu ve kanserler dudaklarda koyu beneklere sebebiyet verebilir.
Dudak Rengi Tedavisi
Dudaklarda görülen renk değişikliğinde altta yatan nedenin ne olduğu teşhis edilmeli, ona göre lazer, IPL, kriyoterapi, ilaç, fotodinamik tedaviler ve ameliyat gibi tedaviler uygulanabilir.
Dudakların rengini korumak için güneşte fazla kalınmamalı, basit bir şekilde şapka ve güneş koruyuculardan faydalanılmalıdır. Sigarayı bırakmak cilt ve dudak renginin daha parlak olmasını sağlar.
Koyu dudakların rengini açmak için evde neler yapılabilir?
Yukarıda saydığımız rahatsızlıklar dışında dudaklarda hiperpigmentasyon oluşumu görülebilir. Melanin enziminden kaynaklanan zararsız bir durumdur. İşte evde uygulayabileceğiniz melanin baskılayıcı çözümler.
Limon: Yatmadan önce bir limonu ortasından keserek, sulu kısmıyla dudaklarınızı ovun. Sabah kalktığınızda soğuk suyla yıkayın. Sonuçları görmeye başlayıncaya kadar her gece uygulayın.
Limon-Şeker: Yatmadan önce limon dilimini şekere batırarak dudaklarınıza sürün. Sabah kalktığınızda ılık suyla durulayın.
Misket Limon (Lime): 1 tatlı kaşığı Misket (lime) limonu 1 tatlı kaşığı bal ve 1 tatlı kaşı gliserinle karıştırarak yatmadan önce dudaklarınıza sürün. Sabah kalktığınızda durulayın.
Zerdeçal: Bir çorba kaşığı süt ile krem haline gelecek yoğunluğa ulaşacak kadar zerdeçal tozunu karıştırarak macun haline getirin. Islak bir parmak yardımıyla dudaklarınıza sürün. 5 dakika kadar beklettikten sonra soğuk suyla durulayın. Kuruladıktan sonra hafif bir nemlendirici sürün.
Aloe Vera: İçerisinde bulunan bir etken maddenin melanin üretimini baskıladığı bilinen aloe vera jelini ince bir tabaka halinde dudağınıza sürün. Kuruduktan sonra ılık suyla durulayın.
Nar: 1 çorba kaşığı nar tanesini 1 tatlı kaşığı gül suyu ve 1 çorba kaşığı taze süt kaymağını karıştırarak macun haline getirin. Macunu 3 dakika boyunca masajla dudaklarınıza yedirin. Soğuk suyla durulayın.